Een kwalitatieve, toegankelijke en betaalbare GGZ is het ideaalbeeld waar we met elkaar naar streven. Niet alleen voor de Nederlandse bevolking, maar voor alle GGZ-zorgprofessionals en cliënten wereldwijd. Om dit te realiseren is het belangrijk dat het zorglandschap toekomstbestendig wordt ingericht. De vraag is alleen hoe we de problemen die op dit moment in de GGZ spelen kunnen oplossen en ons tegelijkertijd voorbereiden op de toekomst? De inzet van technologie speelt hier een prominente rol in, maar wordt tot op heden te weinig benut.
Technologie is nog niet de focus
Door digitalisering in de GGZ staat de cliënt nog meer centraal en wordt werkwijze van behandelaren ondersteund en vernieuwd met technologie. Verschillende onderzoeken tonen aan dat dit zorgt voor een significante verbetering van zorgbehandelingen en -trajecten. Bovendien zorgen nieuwe digitale technieken voor een toename van het werkgeluk onder de medewerkers in de GGZ. Maar, helaas is er nog geen sprake van een integrale digitale mindset in Nederland en ontwikkelingen binnen de GGZ gaan te traag. Dit komt voornamelijk omdat digitale oplossingen onvoldoende worden geïmplementeerd en omarmt.
Dit is overigens geen verrassing; vanuit verschillende hoeken klinken geluiden dat de GGZ een lastige sector is om te innoveren, en zeker op digitaal gebied. Als er dan wel veranderingen worden doorgevoerd verlopen deze vaak stroef, door beperkingen zoals bekostiging en een tekort aan capaciteit in de GGZ. Op deze manier is het lastig voor digitale initiatieven om door te breken. Echter, om de GGZ het hoofd boven water te laten houden en de noodzakelijke geestelijke hulp te kunnen blijven bieden, is nú het moment om te veranderen.
Technologie maakt de GGZ beter en duurzamer
Volgens het IZA (Integraal Zorgakkoord) speelt technologie een cruciale rol voor een toekomstigebestendige GGZ. Zo zijn er al tal van technologische hulpmiddelen en digitale diensten om de reguliere GGZ te ondersteunen en te verbeteren. Deze zijn bijvoorbeeld in staat cliënten eerder te helpen die op de wachtlijst staan of hen meer regie te geven tijdens een behandeltraject. Voor behandelaren zorgen deze diensten voor minder administratieve werkzaamheden en meer grip op de behandeling.
Digitale zorg gaat verder dan beeldbellen
Bij digitalisering of digitale zorg in de GGZ wordt vaak aan beeldbellen of het elektronische patiëntendossier gedacht. Maar digitalisering en digitale zorg refereren niet naar één grote ontwikkeling of één groot IT-systeem, maar juist naar meerdere toepassingen die zorgprocessen kunnen verbeteren of (deels) kunnen automatiseren. Al deze toepassingen kunnen samen leiden tot een grote vooruitgang in de zorg en de GGZ in het specifiek.
Een voorbeeld van een veelomvattend en ontwrichtend digital zorgconcept is NiceDay. Het behandelplatform van NiceDay bestaat uit een app voor cliënten en een webportal voor therapeuten, waarmee zij gemakkelijk (video)bellen, inzicht hebben in registraties gedaan door de cliënt, interventies in kunnen zetten en tussentijds contact kunnen hebben via bijvoorbeeld de chat. Het helpt therapeuten om effectiever te werken, minder tijd te besteden aan administratie en meer tijd aan de cliënt. Voor de cliënt biedt het laagdrempelige zorg en geeft het keuze uit verschillende behandelaren en behandelingen.
Investeren in technologie, adoptie en kennis
Om de technologie de GGZ écht betaalbaarder en toegankelijker te laten maken, moet er meer geïnvesteerd worden in de ontwikkelingen, adoptie en vooral toepassing ervan. De overheid, zorgverzekeraars en GGZ-instellingen zouden doelgericht moeten samenwerken om zo te zorgen dat de relevantie en toegevoegde waarde van digitale zorg wordt ingezien in de gehele keten. Dit kan bijvoorbeeld door subsidies en vergoedingen te verlenen voor de ontwikkeling en implementatie van digitale zorg initiatieven.
Tegelijkertijd blijft het hierin belangrijk dat er in alle vormen van digitale zorg kritisch gekeken wordt naar de toegevoegde waarde voor de (zorg)gebruikers. Ook moet er geïnvesteerd worden in de digitale competenties van zorgprofessionals, zodat zij de juiste vaardigheden hebben om deze technologieën te gebruiken. Kortom, er moet een cultuurverandering plaatsvinden: digitalisering moet het vertrekpunt worden in de GGZ.
Bronnen
- https://www.denederlandseggz.nl/actuele-politiek/zorgprofessionals/praktijkvoorbeelden/inzet-digitalisering-ggz-voor-betere-zorg-en-verhogen-werkplezier-zorgprofessionals
- https://www.str8.nl/digitalisering-in-de-ggz/pdf/Digitalisering-in-de-GGZ.pdf
- https://www.utwente.nl/en/techmed/research/research-programmes/sht/projects-and-results/meva/eindrapport-vws-meva-220420.pdf
- https://icthealth.nl/nieuws/kpmg-inzet-technologie-moet-ggz-toekomstbestendig-maken